dr hab. Aleksandra Mężykowska

Systemy międzynarodowej ochrony praw człowieka, w szczególności system stworzony na podstawie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka; zagadnienia intertemporalne w prawie międzynarodowym; ochrona prawa własności jako prawa człowieka; ochrona praw ofiar poważnych naruszeń praw człowieka

Projekty naukowe:

• członkini Stowarzyszenia Prawa Międzynarodowego (ILA), od 2017 alternate member w ILA Committee on the Procedure of International Courts and Tribunals;
• Współzałożycielka bloga Przegląd Prawa Międzynarodowego;
• W 2015 r. stypendystka stypendium im. Bohdana Winiarskiego w Lauterpacht Centre for International Law na Uniwersytecie w Cambridge, w 2018 r. visiting fellow w Weatherhead Center for International Relations Uniwersytetu Harvarda.

Książki/Rozdziały w książkach:

1. Interwencja humanitarna w świetle prawa międzynarodowego, Warszawa 2008, Oficyna Wydawnicza Wyższej Szkoły Handlu i Prawa im. R. Łazarskiego.
2. Ocena rzeczywistego ryzyka poddania jednostki w państwie trzecim traktowaniu sprzecznemu z art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka – najnowsze trendy w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, [w:] E. Cała-Wacinkiewicz, J. Menkes (red.), Państwo i terytorium w prawie międzynarodowym, rozdział IX, Wydawnictwo C.H. Beck 2015.
3. Skargi przeciwko Polsce do Komitetu Praw Człowieka ONZ – skuteczny mechanizm ochrony praw jednostek?, [w:] E. Cała–Wacinkiewicz, J. Menkes, J. Nowakowska-Małusecka, A. Przyborowska-Klimczak, W. Staszewski (red.), System Narodów Zjednoczonych z polskiej perspektywy, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2018.
4. Procesy reprywatyzacyjne w państwach Europy Środkowo-Wschodniej a ochrona prawa własności w systemie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019.

Artykuły, glosy oraz hasła encyklopedyczne:

1. Orzecznictwo ETPCz w sprawach dotyczących polskich postępowań lustracyjnych, Europejski Przegląd Sądowy 4/2008.
2. Prawa i odpowiedzialność korporacji transnarodowych w świetle międzynarodowego prawa praw człowieka, [w:] J. Menkes, T. Gardocka (red.), Korporacje transnarodowe – Jeden temat – Różne spojrzenia, Warszawa 2010.
3. Ochrona pokrzywdzonych przestępstwem w świetle Europejskiej Konwencji Praw Człowieka – kilka refleksji w odniesieniu do orzecznictwa Europejskiego
4. Trybunału Praw Człowieka na gruncie artykułu 6 Konwencji, Kwartalnik Prawa Publicznego 3/2010.
5. Problematyka jurysdykcji czasowej i przedmiotowej Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w świetle decyzji z 24 czerwca 2008 r. w sprawie Borenstein i inni p. Polsce (skarga nr 6303/04) oraz decyzji z 23 czerwca 2009 r. w sprawie Weitz p. Polsce (skarga nr 37727/05), Europejski Przegląd Sądowy 11/2010.
6. Zagrożenie bezpośrednim atakiem terrorystycznym przy użyciu broni masowego rażenia, jako okoliczność uzasadniająca użycie siły w samoobronie, Studia Prawnicze KUL 1/2011.
7. Reprywatyzacja w Strasburgu? Kilka refleksji na temat aktualnych tendencji w orzecznictwie ETPCz w sprawach polskich rozstrzyganych na gruncie art. 1 Protokołu nr 1 do EKPCz, Studia Prawnicze 1/2011.
8. Kilka uwag z perspektywy polskiej na temat roli agenta rządowego w postępowaniach przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, Themis Polska Nova 2012.
9. Does the victim of a crime have the right to a fair trial? – remarks on the protection of victims of crimes in the light of the guarantees provided for in the European Convention on Human Rights, Polish Yearbook of International Law 2012.
10. Wykonywanie przez Polskę wyroków w sprawach lustracyjnych rozstrzygniętych przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, Ius Novum 3/2012.
11. Sytuacje ciągłe jako źródło odpowiedzialności państwa w prawie międzynarodowym –aktualne tendencje, Studia Prawnicze 3/2012. Implementacja Procesu Interlaken w działalności Europejskiego Trybunału Człowieka, Europejski Przegląd Sądowy 2014/7.
12. ETPCz o obowiązku uzasadniania odmowy zwrócenia się z pytaniem prejudycjalnym – wyrok Dhahbi p. Włochom, Europejski Przegląd Sądowy 9/2014.
13. Gwarancje prawa do świadczeń z zabezpieczenia społecznego w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka na gruncie art. 1 Protokołu nr 1 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Polski Rocznik Praw Człowieka i Prawa Humanitarnego 6/2015.
14. Prawo międzynarodowe nie może stanowić wyłącznej podstawy do wywodzenia roszczeń restytucyjnych w braku właściwych przepisów krajowych – postanowienia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach Jolanta i Bogusław Mach przeciwko Polsce (skarga nr 68750/11) oraz Zdzisław Woźny przeciwko Polsce (70720/11), Europejski Przegląd Sądowy 6/2016.
15. Council of Europe, [w:] A. J Wiesand, K. Chainoglou, A. Śledzińska-Simon (red.), Culture and Human Rights: Wrocław Commentaries, De Gruyter, Wrocław 2016.
16. ECHR Cultural Protocol Debates/CAHMIN, [w:] A. J Wiesand, K. Chainoglou, A. Śledzińska-Simon (red.), Culture and Human Rights: Wrocław Commentaries, De Gruyter, Wrocław 2016.
17. European Convention on Human Rights, [w:] A. J Wiesand, K. Chainoglou, A. Śledzińska-Simon, Culture and Human Rights: Wrocław Commentaries, De Gruyter, Wrocław 2016.
18. Europejski Trybunał Praw Człowieka jako europejski sąd pamięci – perspektywa skarg skierowanych przeciwko Polsce w związku z przyznaniem świadczeń dla byłych robotników przymusowych i niewolniczych, Europejski Przegląd Sądowy 2/2017.
19. Wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień Protokołu nr 16 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, Polski Rocznik Praw Człowieka i Prawa Humanitarnego 8/2017.
20. Niekończąca się historia: Protokół nr 15 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka – kolejny etap długofalowej reformy strasburskiego systemu ochrony praw człowieka, Europejski Przegląd Sądowy, 4/2018.
21. Brak podstawy prawnej dla roszczeń odszkodowawczo-restytucyjnych w prawie krajowym wyklucza dochodzenie ich w postępowaniu przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka – glosa do postanowień Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach Marie Izabella Zamoyski-Brisson przeciwko Polsce i 3 inne skargi (skarga nr 19875/13) oraz Lubelska Fabryka Maszyn i Narzędzi Rolniczych “Plon” i dwie inne skargi (skarga nr 1680/08), Europejski Przegląd Sądowy 7/2018.
22. Problematyka postępowań lustracyjnych w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Wybór orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach polskich, Tom II, Biuletyn Biura Informacji Rady Europy nr 2/2006.
23. Poradnik o prawach człowieka i środowisku, H. Machińska (red.), Warszawa 2006 r., współautor tłumaczenia.
24. Other measures enhancing the effectiveness and transparency of the ECHR, [w:] Reforming the European Convention on Human Rights, A work in progress, Council of Europe, Strasbourg 2009.
25. The role of a state agent in the proceedings before the European Court of Human Rights – changes in the existing practice and new challenges following entry into force of the Protocol No. 14, 5th Warsaw Seminar on Human Rights, Warszawa 2012.
26. Wybór kazusów z prawa międzynarodowego – Źródła prawa międzynarodowego. Zeszyt 2, J. Menkes, Ł. Majewski (red.), Warszawa 2010, autor opracowań kazusów: Sprawa interpretacji art. 2 § 3 Traktatu z Lozanny, Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej, opinia doradcza z 21 listopada 1925 r.; Sprawa dotycząca jurysdykcji Rady Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego (ICAO), Indie v. Pakistan, wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 18 sierpnia 1972 r.; Sprawa dotycząca sporu granicznego pomiędzy Burkina Faso i Mali, Burkina Faso v. Mali, wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 1986 r.; Sprawa Starrett Housing Corp. V. Iran, decyzja częściowa z dnia 19 grudnia 1983 r., Sprawa wyspy Palmas, USA v. Holandia, wyrok Stałego Trybunału Arbitrażowego z dnia 4 kwietnia 1928 r.; Sprawa testów nuklearnych, Nowa Zelandia v. Francja, wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 20 grudnia 1074 r., Opinia doradcza z dnia 21 czerwca 1971 r. w sprawie skutków dla państw nielegalnej obecności RPA w Namibii, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (współautorstwo).
27. Zbrodnia Katyńska przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka zbiór, dokumentów przedłożonych przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej w postępowaniu w sprawie Janowiec i inni p. Rosji – The Katyń Crime before the European Court of Human Rights, documents submitted by the Government of the Republic of Poland in the case Janowiec and Others v. Russia, MSZ Warszawa 2015 r. (współredakcja).
28. Wkład władz polskich w postępowaniu przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w sprawie zbrodni katyńskiej, Zeszyty katyńskie 26/2017.