Projekt finansowany ze środków NCN, realizowany od 12 lipca 2019 r. do 11 lipca 2021 r.
Informacje Ogólne
Działalność różnego rodzaju grup zbrojnych, a zwłaszcza organizacji terrorystycznych, stanowi ogromne zagrożenie dla społeczności międzynarodowej. W mediach często, zwłaszcza w ostatnim czasie, gdy nasiliła się działalność tzw. Państwa Islamskiego, pojawiają się informacje o zbrodniach popełnianych przez członków tego ugrupowania, w tym masowych egzekucjach, prześladowaniu mniejszości religijnych, torturach, rekrutowaniu bojowników wśród dzieci oraz niszczeniu zabytków światowego dziedzictwa kulturalnego. Mimo prób szukania rozwiązań militarnych dla neutralizowania skutków działalności takich organizacji, nie udało się jak dotąd znaleźć skutecznego sposobu powstrzymania ich aktywności. Dlatego niezbędne jest doprowadzenie chociaż do sprawiedliwego osądzenia i pociągnięcia do odpowiedzialności tych, którzy takich zbrodni dopuszczają się.
Współcześnie wykorzystywane modele odpowiedzialności służą określeniu roli poszczególnych członków zbrojnych ugrupowań, którzy są skazywani w procesie karnym za rolę jaką pełnią działając w grupie. Jednak konstrukcja takich grup, liczba i sposób powiązań między ich członkami, a także złożoność struktur nie pozwala uznać tradycyjnych modeli odpowiedzialności za adekwatne.
Badania
Zastosowane metody badawcze będą koncentrować się wokół analizy dogmatycznej i prawno-porównawczej modeli odpowiedzialności stosowanych zarówno w krajowych porządkach prawnych, jak i w prawie międzynarodowym, w celu znalezienia modelu (lub skompilowania cech kilku modeli), które wydają się być najbardziej adekwatne do rozwiązanej problemu badawczego.
Konieczne też będzie dokonanie analizy wymienionych zagadnień z punktu widzenia doktryny prawa (prawa karnego i międzynarodowego prawa karnego), jak również przeanalizowanie konkretnych przykładów, gdy członkowie zbrojnych aktorów niepaństwowych byli pociągani do odpowiedzialności (case study).
Kierownik: dr hab. Hanna Kuczyńska, prof. INP PAN
W ramach badań prowadzonych nad realizacją projektu naukowego: „Kryteria oceny wewnętrznej spójności modelu procedury karnej. Analiza porównawcza”, finansowanego ze środków przyznanych w ramach grantu otrzymanego z Narodowego Centrum Nauki na podstawie umowy nr UMO-2016/21/B/HS5/02061, na lata 2017-2022 opublikowano:
Artykuły naukowe:
- Glosa do postanowienia SN z dnia 22 maja 2019 r. w sprawie I KZP 2/19 (OSNKW 2019, z. 6, poz. 32), „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2020, nr 3;
- Better to explain or to testify? The procedural position of a defendant in a comparative perspective, “Comparative Law Review” publikacja w 2021;
- Pozycja procesowa oskarżonego jako osobowego źródła dowodowego w Polsce i Anglii – rozważania prawno-porównawcze, „Studia Prawnicze” 2019, nr 2;
- Mechanisms of elimination of undesired evidence from criminal trial, w: Brazilian Journal of Criminal Procedure, Vol. 7, n. 1 (Revista Brasileira de Direito Processual Penal) – “Admissibility of Evidence in the Criminal Process. Between the Establishing of the Truth, Human Rights and the Efficiency of Proceedings”;
Rozdział w pracy zbiorowej:
- „Model idealny procesu mieszanego o zwiększonej kontradyktoryjności i jego komponenty”, w: Ewolucja polskiego wymiaru sprawiedliwości w latach 2013-2018 w świetle standardów rzetelnego procesu, (red.) C. Kulesza, A. Sakowicz, Białystok 2019, Temida 2;
- „Wpływ obrony na zawartość akt sprawy karnej jako warunek pełnej realizacji zasad procesu karnego”, w: Quo vadit processus criminalis? Proces karny sensu largo – rzeczywistość i wyzwania, (red.) A. Małolepszy, R. Olszewski, Łódź 2020;
- Model reguł dopuszczalności dowodów w państwach anglosaskich na przykładzie Wielkiej Brytanii, w: Artes serviunt vitae sapientia imperat. Proces karny sensu largo. Rzeczywistość i wyzwania. Księga jubileuszowa Profesora Tomasza Grzegorczyka z okazji 70. urodzin, (red.) J. Kasiński, A. Małolepszy, P. Misztal, R. Olszewski., K. Rydz-Sybilak, D. Świecki, Warszawa-Łódź 2019;
- Sprawiedliwość czy „zwycięstwo za wszelką cenę”: podejście prokuratora do zasady prawdy materialnej – analiza porównawcza, w: Istota i zasady procesu karnego 25 lat później. Księga poświęcona pamięci Profesora Andrzeja Murzynowskiego, (red.) H. Gajewska-Kraczkowska, M. Rogacka-Rzewnicka, Warszawa 2019.