Prawo Konkurencji

Rekrutacja otwarta

Nazwa studiów: Studia Podyplomowe „Prawo Konkurencji” (XIV edycja)
Organizator: Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk
Kierownik studiów: dr hab. Grzegorz Materna, prof. INP PAN, Zakład Prawa Konkurencji INP PAN
Czas trwania studiów: dwa semestry (październik 2024 – czerwiec 2025)
Częstotliwość zjazdów: raz w miesiącu (sobota – niedziela)

    • 26.10.2024 – 27.10.2024 (zjazd stacjonarny z możliwością udziału zdalnego)
    • 16.11.2024 – 17.11.2024 (zjazd zdalny)
    • 7.12.2024 – 8.12.2024 (zjazd zdalny)
    • 18.01.2025 – 19.01.2025 (zjazd zdalny)
    • 22.02.2025 – 23.02.2025 (zjazd zdalny)
    • 15.03.2025 – 16.03.2025 (zjazd zdalny)
    • 5.04.2025 – 6.04.2025 (zjazd zdalny)
    • 24.05.2025 – 25.05.2025 (zjazd zdalny)
    • 28.06.2025 – 29.06.2025 (zjazd zdalny)

    Czesne za całość studiów: 5800 zł
    Opłata rejestracyjna: 100 zł
    Nr konta bankowego (opłata rejestracyjna i czesne): 54 1130 1017 0020 1466 1420 0002
    Rekrutacja: Na studia mogą być przyjęci absolwenci wszystkich kierunków studiów wyższych, posiadający tytuł zawodowy magistra, tytuł zawodowy licencjata lub równorzędny.
    Termin składania dokumentów: 30.09.2024 r.
    Zasady ukończenia studiów: Egzamin końcowy 29.06.2025 r.

    1. Wykłady prowadzone są przez wybitnych przedstawicieli nauki: pracowników Instytutu Nauk Prawnych PAN (INP PAN) z Zakładu Prawa Konkurencji, Zakładu Prawa Europejskiego, Zakładu Prawa Administracyjnego, Zakładu Prawa Prywatnego, a także z Wydziału Prawa i Administracji UW i innych renomowanych uczelni w Polsce oraz wybitnych praktyków.
    2. Program studiów obejmuje wykłady i warsztaty.
    3. Adresatami studiów podyplomowych są osoby legitymujące się dyplomem ukończenia studiów wyższych, posiadające tytuł zawodowy magistra, tytuł zawodowy licencjata lub równorzędny, pragnące zdobyć lub poszerzyć wiedzę w zakresie prawa konkurencji niezbędną dla jego stosowania w praktyce, w szczególności: radcowie prawni, adwokaci, pracownicy kancelarii prawniczych, sędziowie, pracownicy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i urzędów regulacyjnych, inni pracownicy administracji publicznej (w tym rządowej i samorządowej), osoby prowadzące działalność gospodarczą, osoby zarządzające przedsiębiorstwem, menadżerowie, członkowie rad nadzorczych, pracownicy samorządu gospodarczego, zawodowego, osoby zajmujące się naukowo prawem konkurencji i inne osoby zainteresowane prawem konkurencji.
    4. Uczestnicy studiów biorą udział w wykładach i warsztatach, a także – poza zajęciami – zapoznają się samodzielnie z literaturą prawniczą i ekonomiczną oraz orzecznictwem wskazanym przez prowadzących zajęcia.
    5. Zajęcia prowadzone będą w formie stacjonarnej i zdalnej.
    6. Uczestnik studiów zobowiązany jest do uczestnictwa w zajęciach dydaktycznych oraz uzyskania zaliczenia końcowego egzaminu.
    7. Zaliczenie zajęć przewidzianych programem studiów następuje poprzez: (1) pozytywną ocenę wyniku egzaminu końcowego, (2) formalne rozliczenie obecności na zajęciach.
      Liczba nieobecności na zajęciach w okresie całych studiów podyplomowych nie może przekroczyć 3 zjazdów (6 dni zjazdowych) w przypadku nieobecności nieusprawiedliwionych i nie więcej niż 4 zjazdów (8 dni zjazdowych) w przypadku łącznej liczby nieobecności. Uczestnik studiów, który nie uzyskał pozytywnego wyniku z egzaminu w I terminie jest uprawniony do zdawania egzaminu w II terminie. Do zdawania egzaminu w II terminie uprawnieni są także uczestnicy studiów, których nieobecność na egzaminie w I terminie była usprawiedliwiona.
    8. Po zakończeniu zajęć, uzyskaniu zaliczenia wykładanych przedmiotów oraz po uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu końcowego – uczestnik studiów otrzymuje świadectwo ukończenia Studiów Podyplomowych „Prawo Konkurencji” w Instytucie Nauk Prawnych PAN.

Celem studiów podyplomowych jest przekazanie uczestnikom wiedzy w zakresie prawa konkurencji. Kompleksowy i wszechstronny program zapewnia przygotowanie uczestników studiów do biegłego stosowania tego prawa w praktyce. W programie uwzględniono zarówno problematykę prawną, jak i ekonomiczną.

Przedmiotem zajęć są źródła i zasady obowiązującego prawa oraz krajowe orzecznictwo antymonopolowe: Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Sądu Apelacyjnego w Warszawie, Sądu Najwyższego oraz orzecznictwo unijne: Komisji Europejskiej, Trybunału Sprawiedliwości oraz Sądu UE.

Będzie mowa m.in. o tym:

  • jak jest chroniona konkurencja na tradycyjnych rynkach i w sferze gospodarki cyfrowej;
  • kiedy praktyki przedsiębiorców ograniczają konkurencję i są zakazane;
  • jak powstają i funkcjonują kartele;
  • czy porozumienia wertykalne zasługują na łagodniejsze traktowanie;
  • kiedy zachodzi nadużycie pozycji dominującej;
  • jakie są zasady kontroli koncentracji i kiedy koncentracja może być zakazana;
  • jakie są zasady kontroli inwestycji chronionych z uwagi na ważny interes publiczny;
  • jakie kary grożą przedsiębiorcom i menedżerom łamiącym zasady konkurencji i jak się przed nimi uchronić;
  • jak w praktyce funkcjonuje polityka łagodzenia kar (leniency);
  • jakie są zasady udzielania pomocy publicznej;
  • jakie jest znaczenie unijnego prawa konkurencji dla stosowania prawa antymonopolowego przez polski organ antymonopolowy i sądy krajowe.

Tematem wykładów będzie prowadzenie postępowań antymonopolowych i sądowych w sprawach ochrony konkurencji, w tym według jakich zasad prowadzane są kontrole i przeszukania i jakie standardy ochrony praw przedsiębiorców mają zastosowanie w postępowaniach o praktyki ograniczające konkurencję.

Na wykładach będą omawiane związki prawa antymonopolowego z prawem konsumenckim oraz prawem służącym przeciwdziałaniu nieuczciwej konkurencji. Jaka jest relacja między takimi pojęciami jak: praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów i nieuczciwa konkurencja. Będą również omawiane związki prawa antymonopolowego z innymi dziedzinami prawa, takimi jak prawo cywilne, prawo własności intelektualnej, prawo administracyjne, prawo gospodarcze, uregulowania sektorowe i prawo karne.

Dopełnieniem wykładów prezentujących prawo konkurencji, będą wykłady poświęcone ekonomicznym przesłankom prawnej ochrony konkurencji oraz ekonomicznym aspektom rywalizacji i kooperacji, znaczeniu jakie ma prawo konkurencji w zarządzaniu firmą oraz podstawowym pojęciom ekonomicznym mającym znaczenie dla stosowania prawa konkurencji, w szczególności takim jak pojęcie konkurencji, rynek właściwy, pozycja dominująca na rynku, kryteria pomiaru udziału rynku kryteria oceny pozycji i siły rynkowej przedsiębiorcy, bariery wejścia wyjścia z rynku właściwego, ekonomiczne aspekty koncentracji (koncentracje przyjazne i wrogie), kryteria oceny wpływu planowanej koncentracji na stan konkurencji.

Osobom pracującym w instytucjach patronujących studiom podyplomowym prowadzonym w Instytucie Nauk Prawnych PAN lub należącym do samorządu zawodowego patronującego, współorganizującego lub reklamującego za pośrednictwem własnych kanałów komunikacyjnych studia podyplomowe w Instytucie przysługuje zniżka w wysokości 10% opłaty za udział w studiach.

Podstawowe zagadnienia prawa konkurencji.

  1. Źródła unijnego prawa antymonopolowego po przystąpieniu Polski do UE.
  2. Główne kierunki ewolucji w polskim prawie antymonopolowym.
  3. Główne problemy prawa konkurencji z perspektywy przedsiębiorcy – casestudy.
  4. Podstawowe pojęcia prawa konkurencji: rynek właściwy-porozumienia-dominacja-konkurencja-interes publiczny.
  5. Pojęcie przedsiębiorcy w polskim i unijnym prawie ochrony konkurencji.
  6. Ekonomiczne aspekty prawa konkurencji.
  7. Status Prezesa UOKiK oraz kompetencje tego organu.
  8. „Wpływ na handel” jako kryterium stosowania unijnego prawa konkurencji na tle praktyki orzeczniczej Prezesa UOKiK.

Publicznoprawne zakazy praktyk ograniczających konkurencję.

  1. Zakaz porozumień ograniczających konkurencję.
  2. Działania związków przedsiębiorców jako porozumienie ograniczające konkurencję.
  3. Ustalanie sztywnych lub minimalnych cen odsprzedaży jako ograniczenie konkurencji „z uwagi na cel” – w unijnym i polskim prawie ochrony konkurencji.
  4. Zmowy przetargowe i inne ograniczenia konkurencji w przetargach.
  5. Problematyka algorytmicznego ustalania cen.
  6. Wyłączenia grupowe spod zakazu porozumień ograniczających konkurencji.
  7. Wyłączenia indywidualne spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję.
  8. Horyzontalne porozumienia ograniczające konkurencję – przegląd orzecznictwa unijnego.
  9. Wertykalne porozumienia ograniczające konkurencję – przegląd orzecznictwa unijnego.
  10. Nadużycie pozycji dominującej – aspekty prawne.
  11. Nadużycie pozycji dominującej – przegląd orzecznictwa unijnego.
  12. Odmowa dostępu do urządzeń kluczowych jako forma nadużycia pozycji dominującej (doktryna „Essential facilities”).

Reguły kontroli koncentracji.

  1. Kontrola koncentracji – zagadnienia materialnoprawne.
  2. Postępowania w sprawach z zakresu kontroli koncentracji.
  3. Współpraca Komisji z krajowymi organami ochrony konkurencji w sprawach kontroli koncentracji przedsiębiorstw.
  4. Kontrola koncentracji – sankcje administracyjne z tytułu naruszeń zasad kontroli koncentracji.
  5. Podejście do rynków oligopolistycznych w sprawach koncentracyjnych – przegląd orzecznictwa unijnego.
  6. Kontrola koncentracji i praktyki ograniczające konkurencję na rynkach telekomunikacyjnych – przegląd najnowszego orzecznictwa Komisji Europejskiej.
  7. Kontrola inwestycji z uwagi na ochronę interesu publicznego.

Reguły postępowania w sprawach antymonopolowych

  1. Reguły proceduralne w postępowaniach antymonopolowych (wszczęcie postępowania, czynności w toku postępowania, rozstrzygnięcia Prezesa UOKiK).
  2. Postępowania odwoławczego od rozstrzygnięć UOKiK (SOKiK, SA, SN).
  3. Zadania sądów i główne kontrowersje dotyczące sądownictwa w sprawach antymonopolowych.
  4. Stosowanie prawa UE przez sądy krajowe.
  5. Współpraca organu antymonopolowego z Komisją i organami innych państw członkowskich. Funkcjonowanie Europejskiej Sieci Konkurencji (ECN). Przekazywanie spraw między krajowym organem konkurencji i Komisją.
  6. Współpraca międzynarodowa organów ochrony konkurencji (bez ECN) – aspekty praktyczne.
  7. Standardy ochrony praw w EKPC i w Karcie Praw Podstawowych UE.
  8. Ochrona poufności komunikacji pomiędzy prawnikiem a przedsiębiorcą oraz wolność od samooskarżania w prawie konkurencji – aspekty praktyczne.
  9. Prawo do wysłuchania, prawo do równego uczestnictwa i prawo do obrony w postępowaniu przed organem ochrony konkurencji.
  10. Kontrole i przeszukania u przedsiębiorców.

Prawo konkurencji a inne dziedziny prawa

  1. Prawo własności intelektualnej a prawo konkurencji z perspektywy praktyki.
  2. Ochrona patentowa wynalazków biotechnologicznych a prawo konkurencji.
  3. Prawo antymonopolowe a regulacja sektorowa (energetyka, telekomunikacja, zbiorowe zaopatrzenie w wodę).
  4. Podstawy i zasady cywilnoprawnej ochrony przed nieuczciwą konkurencją.
  5. Karnoprawne i wykroczeniowe aspekty zwalczania nieuczciwej konkurencji – warsztaty.
  6. Kompetencje Prezesa UOKiK w zakresie ochrony konsumentów oraz przeciwdziałania nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej.

Odpowiedzialność za naruszenie reguł konkurencji

  1. Sankcje administracyjne w sprawach o praktyki ograniczające konkurencję.
  2. Sankcje penalne w prawie antymonopolowym.
  3. Sankcje cywilnoprawne w prawie antymonopolowym.
  4. Zasady prywatnoprawnego wdrażania zakazów praktyk ograniczających konkurencję.
  5. Rekompensata publiczna jako środek eliminacji niepożądanych zjawisk rynkowych przez Prezesa UOKiK.
  6. Zasada ne bis in idem w sprawach dotyczących porozumień antykonkurencyjnych.
  7. „State action defence” (zarzut działania państwowego) a odpowiedzialność przedsiębiorcy za naruszenie art. 101 lub 102 TFUE.
  8. Leniency.
  9. Programy compliance.

Prawo pomocy publicznej

  1. Uregulowania dotyczące zasad udzielania pomocy publicznej dla przedsiębiorstw jako jeden z działów prawa konkurencji.
  2. Prawo przyznawania pomocy publicznej – aspekty proceduralne na przykładach kazusów.

Wykładowcy:

  • dr hab. Agata Jurkowska-Gomułka, prof. WSIiZ – członek stowarzyszony Centrum Studiów Antymonopolowych i Regulacyjnych; Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Kancelaria Prawnicza Modzelewska & Paśnik Competition Regulation Litigation
  • prof. dr hab. Konrad Kohutek – Kierownik Katedry Publicznego Prawa Konkurencji na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu A. Frycza-Modrzewskiego w Krakowie, były członek Rady Doradczej przy Prezesie UOKiK
  • prof. dr hab. Małgorzata Król-Bogomilska – Kierownik Katedry Prawa Karnego na Wydziale Prawa i Administracji UW, były Kierownik Zakładu Prawa Konkurencji w INP PAN, radca prawny, adwokat
  • dr hab., prof. ucz. Maciej Bernatt, kierownik Samodzielnego Zakładu Europejskiego Prawa Gospodarczego na Wydziale Zarządzania UW
  • dr hab. Grzegorz Materna, prof. INP PAN – kierownik Zakładu Prawa Konkurencji w INP PAN, były dyrektor Departamentu Ochrony Konkurencji UOKiK
  • dr hab. Monika Namysłowska, prof. UŁ – kierownik Katedry Europejskiego Prawa Gospodarczego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, były członek Rady Doradczej przy Prezesie UOKiK, wspólnik w Kancelarii Radców Prawnych i Adwokatów Lubasz i Wspólnicy
  • dr hab. Paweł Podrecki, prof. INP PAN – kierownik Centrum Prawa Nowych Technologii INP PAN, adwokat, Partner w Kancelarii Prawnej Traple Konarski Podrecki Sp.j.
  • Prof. dr hab. Monika Szwarc – kierownik Zakładu Prawa Europejskiego w INP PAN
  • dr hab. Helena Żakowska-Henzler, prof. INP PAN – kierownik Zakładu Polskiego i Europejskiego Prawa Własności Przemysłowej w INP PAN
  • SSO Andrzej Turliński – sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie, Przewodniczący XVII Wydziału – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
  • dr hab. Ewa Stefańska – Sędzia Sądu Najwyższego, Instytut Nauk Prawno-Administracyjnych WPiA UW
  • dr hab. Mateusz Błachucki, prof. INP PAN –Zakład Prawa Administracyjnego INP PAN, UOKiK
  • dr Wojciech Dorabialski – Partner w Positive Competition, były dyrektor Departamentu Ochrony Konkurencji UOKiK
  • dr Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel – Zakład Prawa Konkurencji INP PAN, były Prezes UOKiK (w latach 2008-2014), partner w kancelarii Hansberry Tomkiel Sp.k.
  • dr Jarosław Łukawski – partner w kancelarii DZP
  • dr Piotr Pełka – dyrektor Departamentu Monitorowania Pomocy Publicznej UOKiK
  • dr Jan Szczodrowski – urzędnik służb prawnych Komisji Europejskiej
  • dr Bartosz Turno L.L.M. in Competition Law (King’s College London), radca prawny, partner w Kancelarii WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr Sp.k.
  • dr Anna Zientara – Katedra Prawa Karnego na Wydziale Prawa i Administracji UW
  • dr Maciej Gac – prawnik w zespole prawa konkurencji w kancelarii White & Case LLP
  • Agata Zawłocka Turno – radca prawny LL.M. in Competition Law (King’s College London), była dyrektor Departamentu Ochrony Konkurencji UOKiK
  • Małgorzata Modzelewska de Raad – adwokat, partner w Kancelarii Modzelewska & Paśnik. Competition Regulation Litigation
  • Agnieszka Stobiecka-Kuik – urzędnik służb prawnych Komisji Europejskiej
  • Krzysztof Kuik –Head of Unit, DG COMP, Komisja Europejska
  • adw. Piotr Paśnik – adwokat, Kancelaria Modzelewska & Paśnik. Competition Regulation Litigation
  • Artur Szmigielski – sekretarz Zakładu Prawa Konkurencji INP PAN
KIEROWNIK STUDIÓW

dr hab. Grzegorz Materna, prof. INP PAN, Zakład Prawa Konkurencji INP PAN

SEKRETARZ STUDIÓW

Aleksandra Grządka
tel. kom.: 699 859 153
e-mail: a.grzadka@inp.pan.pl

DYŻURY

w trakcie zjazdów, pok. 272
środa, piątek godz. 10.00 – 15.00

CZAS TRWANIA STUDIÓW

dwa semestry (październik 2024 – czerwiec 2025)